Atahualpa Yupanqui

Eus Wikiarroud

Atahualpa Yupanqui (Héctor Roberto Chavero Aramburu ; 1908-1992) a oa ur barzh, ur c'haner-sonaozer hag ur gitarour arc'hantinat.

Arroudoù[kemmañ]

Avel, avel, degas ur barrad glav din. Avel, avel, degas ur ganaouenn din. Dilaouen eo an douar a labouran.
  • Viento, viento, tráeme aguacero. Viento, viento, tráeme canción. Triste está la tierra, que cultivo yo.
— Meneget e Galasso, Norberto. Atahualpa Yupanqui – El canto de la patria profunda. Buenos Aires : Ediciones Colihue, 1992 (ISBN 978-950-581-797-9)
Douar war vale eo mab-den.
  • El hombre es tierra que anda. [1]
— Meneget e Cullen, Carlos A. (1986). Reflexiones desde América /3: Yo y nosostros. Buenos Aires : Editorial Las cuarenta, 2016 (ISBN 978-987-1501-74-8)
E kanoù an Indianed ez eus un douster c'hwerv a garantezioù freuzet hag a c'houestloù ganas.
  • El canto de los indios tiene una dulzura amarga, de amores fracasados y de falsas promesas.
— Meneget e Albaigès Olivart, Josep M. ha Hipólito Sesé, M. Dolors. Un siglo de citas. Madrid : Editorial Planeta, 1996 (ISBN 978-84-08-01732-5)

Ha diwall ar beorien a ra Doue ?
Marteze ya, ha marteze ket
Sur eo avat e verenn
Ouzh taol ar mestr

¿Que Dios vela por los pobres?
Talvez sí, y talvez no
Pero es seguro que almuerza
En la mesa del patrón

Preguntitas sobre Dios, 1969. [2]
Hag aze, war laez ar mein, emañ yud mab-den.
  • Y allá, sobre el tope de las piedras está el grito del hombre.
— Meneget e Abdala, Eliana A.. La poesía de Atahualpa Yupanqui. Buenos Aires : Corregidor, 2007 (ISBN 978-950-05-1709-6)
Liv gwad ar vengleuzerien / Zo gant aour ar mestr !
  • ¡Color de sangre minera / Tiene el oro del patrón!
Preguntitas sobre Dios, 1969.
Ne'm eus kont ebet gant Doue / Gant an dud emañ ma c'hontoù.
  • No tengo cuentas con Dios / Mis cuentas son con los hombres
Nada más, 1974. [3]

Peogwir ne lardan ket an ahelioù, e lavaront ez on lezirek
Mar plijont din pa sonont, perak en o lardfen ?

Porque no engraso los ejes, me llaman abandona'o
Si a mí me gusta que suenen, ¿pa qué los quiero engrasa'os ?

Los Ejes de Mi Carreta, 1969.[4]

Piv en deus gounezet ar brezel
E menezioù ar Viêt-Nam ?
Ar guerillero war e zouar
Hag ar yankee er sinema

¿Quién ha ganado la guerra
En los montes del Viet-Nam ?
El guerrillero en su tierra
Y el yanqui en el cinema

¡Basta ya!, 1969. [5]

Soñjal a ra dit ez out disheñvel
Peogwir e reer ur barzh ac'hanout
Hag ec'h eus ur bed a-ziforc'h
En tu-hont d'ar stered

Tú piensas que eres distinto
Porque te dicen poeta
Y tienes un mundo aparte
Más allá de las estrellas

El poeta, 1968. [6]

Notennoù[kemmañ]

  1. Runa allpacamaska e kechuaeg.
  2. "Goulennoùigoù diwar-benn Doue".
  3. "Netra ouzhpenn".
  4. "Ahelioù ma c'harrigell".
  5. "Trawalc'h bremañ !".
  6. "Ar barzh".