Ambrose Bierce

Ambrose Bierce, c. 1866 (24 bloaz)

7 Here 1892 (50 vloaz)

Ambrose Bierce (1842 – c. 1914) a oa ur skrivagner stadunanat, ur c'helaouenner, ur barzh hag un ezvrezeliad eus Brezel diabarzh SUA.

Er bloaz 1980, The Devil's Dictionary ("Geriadur an Diaoul", 1911) a voe lakaet e-touez 100 Pennoberenn Veur Lennegezh Amerika gant Melestradur Daougantveder an Dispac'h Amerikan.

The Devil's Dictionary

• Aerbouezer : un ardivink ijinus hag a ziskouez liv an amzer a zo o ren.

An ingenious instrument which indicates what kind of weather we are having.

• Amezeg : un den a c'houlenner diganimp karout kement ha ni hon-unan, hag a ra kement a c'hall evit hol lakaat da zisentiñ.

One whom we are commanded to love as ourselves, and who does all he knows how to make us disobedient.

• Arroud : adlavar fazius komzoù un den all.

The act of repeating erroneously the words of another.

• Bacchus : un doue emsav bet ijinet gant an hendadoù evel digarez da vezviñ.

A convenient deity invented by the ancients as an excuse for getting drunk.

• Boaz : un hual d'ar re frank.

A shackle for the free.

• Boroder : un den hag a gomz pa fell deoc'h e selaoufe.

A person who talks when you wish him to listen.

• Bouedenn : un aoz hag a laka an higenn saourusoc'h. Ar gened eo an doare gwellañ.

A preparation that renders the hook more palatable. The best kind is beauty.

• Danvez-pried : ur vaouez gant un dazont eürus a-dreñv dezhi.

A woman with a fine prospect of happiness behind her.

• Dilez-beli : ober ur pennroue hag a ziskouez e gizidigezh ouzh gwrez uhel an tron.

An act whereby a sovereign attests his sense of the high temperature of the throne.

• Diouganerezh : arz ha micher an den a werzh e gredusted evit ur c'hasadur da zont.

The art and practice of selling one's credibility for future delivery.

• Divroad : un den kelaouet fall hag a gred ez eo an eil bro gwelloc'h eget eben.

An unenlightened person who thinks one country better than another.

• Dizeoliezh : ho tiouer a zoujañs ouzh ma doue.

Your irreverence toward my deity.

• Emgar : un den amvlizidik hag a zo dedennet muioc'h gantañ e-unan eget ganin.

A person of low taste, more interested in himself than in me.

• Empenn : un ardivink hag a servij dimp da soñjal e soñjomp.

An apparatus with which we think what we think.

• En em zigareziñ : diazezañ un dismegañs da zont.

To lay the foundation for a future offence.

• Enebadur : unan eus hentennoù niverus ar c'henaoueien evit koll o mignoned.

One of the many methods by which fools prefer to lose their friends.

• Erez : ar santadenn a zeu diwar mignon ur mignon.

The sentiment inspired by one's friend's friend.

• Fealded : ur vertuz dibar en dud hag a zo war-nes bout trubardet.

A virtue peculiar to those who are about to be betrayed.

• Feiz : kredenn dibrouenn er pezh a zo kontet gant un den hag a gomz hep gouzout eus traoù digeñveriadus.

Belief without evidence in what is told by one who speaks without knowledge, of things without parallel.

• He : e.

His.

• Henvroidi : tud dister o zalvoudegezh hag a zo bet kavet o strumiñ douar ur vro nevez-kavet. Dizale e paouezont da strumiñ ; strujañ a reont.

Persons of little worth found cumbering the soil of a newly discovered country. They soon cease to cumber; they fertilize.

• Hevoud : ur santadenn blijus en devezer pa arvester gwalleur an hentez.

An agreeable sensation arising from contemplating the misery of another.

• Hirhoal : un astenn dibar d'an aon rak ar marv.

Uncommon extension of the fear of death.

• Hollzoueegezh : ar gelennadurezh hag a embann ez eo pep tra Doue, en eneb ouzh ar gelenadurezh hag a embann ez eo Doue pep tra.

The doctrine that everything is God, in contradistinction to the doctrine that God is everything.

• Homeopat : fentigeller ar vicher vezeg.

The humorist of the medical profession.

• Ijin : un etrepaouezad fedoù perc'hennet gant barzhed ha gaouerien.

A warehouse of facts, with poet and liar in joint ownership.

• Kanol : ur benveg da reizhañ an harzoù broadel.

An instrument employed in the rectification of national boundaries.

• Koran : ul levr eo sot a-walc'h muzulmiz evit krediñ ez eo bet skrivet dre awen un doue, padal e oar ar gristenien ez eo un touellerezh fallakr, en ebeb ouzh ar Skriturioù Santel.

A book which the Mohammedans foolishly believe to have been written by divine inspiration, but which Christians know to be a wicked imposture, contradictory to the Holy Scriptures. .

• Korf-marv : kenderc'had peuraozet ez omp an danvez krai anezhañ.

The finished product of which we are the raw material.

• Korf-micher : reizhiad ijinus evit degas gounid d'un hinienn hep atebegezh hiniennel ebet.

An ingenious device for obtaining individual profit without individual responsibility.

• Liñvadenn : un taol-arnod kentañ heverk a vadeziant hag a riñsas pec'hedoù (ha pec'herien) ar bed.

A notable first experiment in baptism which washed away the sins (and sinners) of the world.

• Logodenn : ul loen hag a strew e hent gant maouezed semplet.

An animal which strews its path with fainting women.

• Mab-den : ul loen hag a zo ken kollet en arvestiñ a-zevri ar pezh e kred dezhañ bout ma tisoñj ar pezh a rankje bout e gwirionez. E labour pennañ eo diouennañ al loened all hag e spesad-eñ, hag a ouenn koulskoude gant kement a dizh dalc'hus ma wast ar bed annezus en e bezh ha Kanada.

An animal so lost in rapturous contemplation of what he thinks he is as to overlook what he indubitably ought to be. His chief occupation is extermination of other animals and his own species, which, however, multiplies with such insistent rapidity as to infest the whole habitable earth and Canada.

• Maodiern : ur gwazour uheloc'h e c'halloud hag izeloc'h e atebegezh.

An agent of a higher power with a lower responsibility.

• Marmouz : ul loen gwezat hag a vez en e aez er gwez kerentiezh.

An arboreal animal which makes itself at home in genealogical trees.

• Meurgêr : ur c'hreñvlec'hiad proviñsegezh.

A stronghold of provincialism.

• Muioc'h : derez uheloc'h re.

The comparative degree of too much.

• Peoc'h : en aferioù etrebroadel, ur predad truchañ etre daou bredad brezeliñ.

In international affairs, a period of cheating between two periods of fighting.

• Plijout : diazezañ un dreistframm evit ur redi.

To lay the foundation for a superstructure of imposition.

• Pasianted : ur stumm dister eus an dic'hoanag, dic'hizet e vertuz.

A minor form of despair, disguised as a virtue.

• Regas : ur c'hleñved dañjerus hag a dag an uhelgargidi mennet da vont da besketa.

A dangerous disorder affecting high public functionaries who want to go fishing.

• Relijion : ur verc'h d'ar Goanag ha d'an Aon hag a zispleg natur an Dianavezus d'an Diouiziegezh.

A daughter of Hope and Fear, explaining to Ignorance the nature of the Unknowable.

• Seblant : un arverk hag a ziskouez e c'hoarvezo un dra bennak mar ne c'hoarvez netra.

A sign that something will happen if nothing happens.

• Skouer : ur skouer a dalvez gwelloc'h eget ober dioutañ.

Example is better than following it.

• Skrid-bez : ur skrid war ur bez hag a ziskouez ez eus ur c'hilwered gant ar vertuzioù degaset gant ar marv.

An inscription on a tomb, showing that virtues acquired by death have a retroactive effect.

Levrlennadur

• BIERCE, Ambrose : The Devil's Dictionary, Independently Published, 2017 (ISBN 978-1-5219-2343-6) • Lenn en-linenn

(fr) Le dictionnaire du diable, Rivages, 2014 (ISBN 978-2-7436-2867-3)